Legenda obrazowa


o świętej Jadwidze księżnie szlązkiej


według rękopisu z r. 1353 przedstawiona i z późniejszemi tej treści obrazami porównana

Kraków 1880
Obraz 42
Legenda o św. Jadwidze śląskiej Petera Freytaga z 1451 r.
Tu przepowiada śmierć swemu małżonkowi książęciu Henrykowi.
Tu przepowiada swoim służebnym przyszłe nieszczęście, jak się to niżej okaże.

Z obrazem niniejszym rozpoczyna się ósmy rozdział legendy, mówiący o proroczym duchu Śtej Jadwigi. Przytoczonych jest tam 20 dowodów tego ducha, z których rysownik wybrał tylko 14, i te na pięciu obrazach przedstawił.
Przepowiedzenie śmierci małżonkowi, które stanowi przedmiot pierwszej części obecnego obrazu, zajmuje tam drugie miejsce. Przepowiednia dotycząca Katarzyny i Demundy, oraz wyrzeczone do Adelajdy miejsce 3, 4 i 5.
W drugiej części obecnego obrazu, w której są wystawione trzy powyższe niewiasty, artysta albo nie zrozumiał słów legendy, albo też o nich zapomniał. Przepowiednia śmierci Katarzyny była do niej wyrzeczona, tutaj więc rysownik wcale nie zgrzeszył, owszem dosyć dobrze wydał w niej pewien stopień przerażenia. Adelajda również jest właściwą na obrazie, bo proroctwo piąte, dotyczące śmierci książęcia Henryka pobożnego do niej było wyrzeczone, ale Demunda jest tu wcale niepotrzebną, bo przepowiednia o jej nagłej śmierci w jej nieobecności do Katarzyny była wyrzeczoną.
Co do szczegółów zwraca tu uwagę odmienny ubiór na głowie tejże Katarzyny. Była ona rodem prusaczka i poganka, nawrócona przez księżną i przez nią do chrztu trzymana, za Bogusława z Zawonia przełożonego nad kuchnią dla ubogich wydana, a następnie przy jej dworze pomieszczona, należała do najpoufalszych Śtej Jadwigi powiernic. Może przez odmienny ubiór głowy chciał rysownik odmienne jej pochodzenie wyrazić. Co do samej przepowiedni odsyłam czytelnika do wskazanych wyżej miejsc w większej legendzie.
Rękopis Hornigowski żadnych pod względem tego obrazu nie nastręcza uwag. Przedstawienie zaś onego w Baumgartenowskiej legendzie formą ubiorów od obu porzednich się różni.



Zamknij dokument